Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

23.01.2017

Kiedy zamawiający może rozwiązać umowę koncesji?

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share
"

Nie jest sztuką wybrać 
wykonawcę - sztuką jest zrobić to
dobrze, w sposób zabezpieczający
interesy zamawiającego.
Wiemy jak tego dokonać

"

Dowiedz się więcej:

Zamówienia publiczne

Wśród zmian, które pojawiły się wraz z wejściem w życie nowej ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, znalazła się regulacja dająca zamawiającemu prawo do rozwiązania zawartej już umowy koncesji.

Artykuł dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników

Wśród zmian, które pojawiły się wraz z wejściem w życie nowej ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, znalazła się regulacja dająca zamawiającemu prawo do rozwiązania zawartej już umowy koncesji.

Nowa ustawa o koncesji na roboty budowlane lub usługi (dalej również: u.u.k.r.b.u. lub nowa ustawa)[1], która weszła w życie 14 grudnia 2016 r., uszczegółowiła wiele kwestii związanych z umowami koncesji, a także wprowadziła szereg nowych rozwiązań. Jedną z nowych instytucji, które zostały wprowadzone, jest prawo do jednostronnego rozwiązania umowy koncesji przez zamawiającego, przewidziane w art. 47 u.u.k.r.b.u. Przepis ten pozwala zamawiającemu na zakończenie umowy z koncesjonariuszem w trzech ściśle określonych przypadkach, przy czym prawo to przysługuje tylko i wyłącznie zamawiającemu.

Warto również dodać, że omawiany przepis jest implementacją do polskiego porządku prawnego art. 44 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji[2]. Przesłanki rozwiązania umowy koncesji są również analogiczne do tych wprowadzonych w nowym art. 145a ustawy Prawo zamówień publicznych[3].

Przypadek I: Niedozwolona zmiana umowy

Pierwszym przypadkiem, w ramach którego zamawiający będzie mógł rozwiązać umowę koncesji jest sytuacja, gdy dokonano zmiany tej umowy koncesji, która to zmiana ze względu na swój charakter była zakazana. Zakazane natomiast są wszystkie zmiany, które nie mieszczą się w katalogu przesłanek przewidzianych w art. 46 ust. 1 u.u.k.r.b.u.

Nowa ustawa, zgodnie z przywołanym wyżej przepisem, umożliwia zmianę umowy koncesji w sytuacji, gdy:

  1. niezależnie od wartości zmiany umowy, w pierwotnych dokumentach koncesji zamieszczono jasne, precyzyjne i jednoznaczne klauzule przeglądowe (w tym klauzule zmiany ceny lub opcje), w których przewidziano możliwość zmian w umowie, ich zakres, charakter i warunki wprowadzenia tych zmian, z zastrzeżeniem, że nie mogą one przewidywać postanowień, które prowadziłyby do zmiany ogólnego charakteru umowy koncesji;
  2. konieczne będzie wykonanie przez pierwotnego koncesjonariusza niezbędnych dodatkowych robót budowlanych lub usług, a przy tym zmiana koncesjonariusza nie może zostać dokonana z powodów ekonomicznych lub technicznych; taka zmiana spowodowałaby istotną niedogodność lub znaczne zwiększenie kosztów dla zamawiającego;
  3. konieczna zmiana będzie spowodowana okolicznościami, których zamawiający, działający z należytą starannością, nie będzie mógł przewidzieć, a zmiana umowy nie spowoduje zmiany ogólnego charakteru umowy koncesji;
  4. nowy koncesjonariusz zastąpi koncesjonariusza, z którym zamawiający pierwotnie zawarł umowę koncesji w wyniku klauzul przeglądowych lub opcji albo w wyniku następstwa prawnego;
  5. wartość zmiany jest niższa od tzw. progu unijnego i jednocześnie jest niższa niż 10% pierwotnej wartości umowy koncesji, pod warunkiem, że wprowadzona zmiana nie zmienia ogólnego charakteru koncesji;
  6. zmiany niezależnie od ich wartości nie są zmianami istotnymi.

Należy przy tym pamiętać, że jeżeli zamawiający zamierza zmienić warunki umowy koncesji, które wykraczają poza zmiany umowy dopuszczalne zgodnie z przywołanym przepisem, obowiązany jest przeprowadzić nowe postępowanie o zawarcie umowy koncesji lub postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego. Zmiana dokonana wbrew przepisom ustawy jest niedozwolona i podlega unieważnieniu.

Przypadek II: Skazanie za przestępstwo

Drugą podstawą rozwiązania umowy koncesji jest sytuacja, w której koncesjonariusz będący osobą fizyczną, w chwili zawarcia umowy koncesji podlegał wykluczeniu ze względu na prawomocne skazanie za określone w art. 32 ust. 1 pkt 1 u.u.k.r.b.u.  przestępstwo lub takie skazanie, które dotyczyło członka zarządu, członka rady nadzorczej, wspólnika lub prokurenta osoby prawnej.

Zgodnie z nową ustawą, z postępowania o zawarcie umowy koncesji powinni zostać wykluczeni wykonawcy będący osobą fizyczną, którą prawomocnie skazano m.in.  za przestępstwo: sprzedajności, płatnej protekcji, udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, przeciwko środowisku, przeciwko wiarygodności dokumentów, a także przestępstwo przeciwko mieniu (np. kradzież) lub przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu. Podobnie wykluczona będzie osoba, która została prawomocnie skazana za przestępstwo o charakterze terrorystycznym, przestępstwo skarbowe, czy też przestępstwo związane z powierzeniem wykonywania pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zamawiający powinien także wykluczyć wykonawcę, jeżeli urzędującego członka jego organu zarządzającego lub nadzorczego, wspólnika spółki w spółce jawnej lub partnerskiej, spółce komandytowej lub komandytowo-akcyjnej lub prokurenta, prawomocnie skazano za jedno z przestępstw wymienionych powyżej.

Omawiana przesłanka rozwiązania umowy koncesji daje wyraz tendencji do wspierania rzetelnych wykonawców, którzy dają rękojmię należytego wykonania zamówienia.

Przypadek III: Naruszenie przepisów UE

Trzecią przesłanką dającą postawę do rozwiązania umowy koncesji jest sytuacja, gdy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzi, że państwo polskie uchybiło zobowiązaniom, które ciążą na nim na mocy traktatów, z uwagi na to, że zamawiający zawarł daną umowę koncesji, nie wypełniając swoich obowiązków wynikających z traktatów i dyrektywy 2014/23/UE (np. w oparciu o błędnie transponowane przepisy dyrektywy).

Omawiana podstawa rozwiązania umowy koncesji musi zostać poprzedzona procedurą określoną w art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej[4].  Przypomnieć należy, że wskazana procedura przewiduje, że jeżeli Komisja Europejska uzna, że państwo członkowskie uchybiło jednemu z zobowiązań, które na nim ciążą na mocy Traktatu o Unii Europejskiej lub Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wydaje ona uzasadnioną opinię w tym przedmiocie, po uprzednim umożliwieniu temu państwu przedstawienia swych uwag. Jeśli państwo to nie zastosuje się do opinii w terminie określonym przez Komisję, może ona wnieść sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Przyjąć zatem należy, że omawiana przesłanka będzie miała zastosowanie wówczas, gdy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzi uchybienie zobowiązaniom wynikającym z Traktatów i dyrektywy 2014/24/UE po udzieleniu wykonawcy zamówienia, które powoduje, że zamówienie nie powinno zostać takiemu wykonawcy udzielone.

Skutki rozwiązania umowy koncesji

W nowej ustawie nie znalazł się odpowiednik art. 145b ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym w przypadku, rozwiązania umowy przez zamawiającego, wykonawca może żądać wyłącznie wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania części umowy. Nie można zatem jednoznacznie przesądzić, że podobna zasada znajdzie zastosowanie również na gruncie ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. Zawsze zamawiający powinni jednak liczyć się z tym, iż jeżeli rozwiążą umowę z powołaniem na nieistniejącą przesłankę, koncesjonariusz będzie mógł dochodzić od nich stosownego odszkodowania. Z tego względu przed złożeniem oświadczenia o rozwiązaniu umowy koncesji, niezbędne jest przeprowadzenie dogłębnej analizy prawnej.

Forma pisemna oświadczenia o rozwiązaniu

Na zakończenie warto dodać, że  rozwiązanie umowy koncesji z powołaniem na omawiane przesłanki powinno co do zasady nastąpić w formie pisemnej. Wynika to z okoliczności, iż umowy koncesji muszą być zawierane, pod rygorem nieważności, z zachowaniem formy pisemnej (chyba że przepisy odrębne wymagają formy szczególnej) i zasadą zawartą w Kodeksie Cywilnym, zgodnie z którą rozwiązanie umowy powinno nastąpić w tej samej formie, w której umowa została zawarta.


[1] Ustawa z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Tekst jednolity: Dz.U. poz. 1920).

[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (Dz.U.UE.L.2014.94.1).

[3] Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 z późn. zm.).

[4] Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (opublikowana w Dz. Urz. UE 2016 C 202, s. 1).

"

Nie jest sztuką wybrać 
wykonawcę - sztuką jest zrobić to
dobrze, w sposób zabezpieczający
interesy zamawiającego.
Wiemy jak tego dokonać

"

Dowiedz się więcej:

Zamówienia publiczne

Autor artykułu

Maciej Wruk

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa cywilnego i gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem prawa zamówień publicznych

Więcej z Praktyki §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń
"

Nie jest sztuką wybrać 
wykonawcę - sztuką jest zrobić to
dobrze, w sposób zabezpieczający
interesy zamawiającego.
Wiemy jak tego dokonać

"

Dowiedz się więcej:

Zamówienia publiczne